Eeuwenlang echter was er een sterke band tussen de overheid en de vaderlandse kerk, dat was de Nederduits Gereformeerde Kerk en werd later de Nederlandse Hervormde Kerk. Die band is sinds 1798 steeds verder doorgesneden. Het moment waarop die band helemaal werd ontbonden, ligt nog maar kort achter ons: in december 1983 kwam de Staten-Generaal tot de aanvaarding van een wet waarin de beëindiging van de oude financiële regeling tussen kerk en staat werd vastgelegd. Geen enkele kerk ontvangt nu nog traktementen en pensioenen ten behoeve van de voorgangers uit de rijkskas. Van een bevoorrechting van kerken en christenen is dus geen sprake meer. Het niet-christelijke, eerst slechts getolereerd, heeft gelijke rechten gekregen.

Christenen en kerken proberen vanuit dat besef en in die positie, de weg van Christus te gaan. De kerk is niet van de wereld, maar wel in de wereld. Met de opdracht om 'een licht' te zijn en 'zout' in de samenleving (smaakmakend en bederfwerend). Via het persoonlijke en het kerkelijke leven, maar ook via de politiek, kunnen christenen daaraan werken. Christenen kunnen hun stem laten horen via politieke partijen. Christenpolitici kunnen via de politiek opkomen voor recht en gerechtigheid in de samenleving en ijveren voor christelijke normen en waarden die heilzaam zijn voor de hele samenleving.